آیت‌الله خامنه‌ای بنیان دفترش را بر اساس معتمدان خود در وزارت اطلاعات چید .
بی بی سی فارسی - آیت‌الله خامنه‌ای با آغاز رهبری اش
تیمی از یاران قدیم خود را به خیابان پاستور آورد تا به او در تثبیت قدرتش
کمک کنند . یاران علی خامنه‌ای بیشتر مردانی هستند که وفاداری خود را به
او در دوران سخت ریاست جمهوری اش ثابت کردند .
آیت‌الله خامنه‌ای بنیان بیتش را بر اساس معتمدان خود
در وزارت اطلاعات چید، وزارت اطلاعاتی که خودش آن را تاسیس کرده بود و
تنها گوشه ای از دولت بود که روی آن تسلط داشت . مردانی که با افشای پرونده
مهدی هاشمی، مقدمات عزل آیت‌الله منتظری را از قائم مقامی رهبری چیده
بودند و فضا را برای رهبر شدن علی خامنه‌ای باز کرده بودند .
مردان وفادار به علی خامنه‌ای در حزب جمهوری اسلامی، ارتش و وزارت دفاع نیز بخش مهمی از اعضای دفتر او را تشکیل می دهند .
این افراد ترجمه کننده قدرت مطلق رهبر ایران به سیاست
روزمره کشور هستند و خواست بیان شده یا بیان نشده رهبر را به سیاستمداران
ابلاغ می کنند .
دفتر رهبری چارچوب و شاکله ای منظم و بروکراتیک دارد،
اما عملکرد آن بیشتر بر محور اعضای آن و روابط آنهاست، نه سمتی که در ظاهر
به آنها داده شده . این افراد اگرچه قدرتمندترین سیاستمداران ایران به
حساب می آیند اما با پرهیز از مصاحبه های عمومی و موضعگیری های علنی کوشیده
اند که کمتر در معرض چشم عموم ظاهر شوند .
محمد محمدی گلپایگانی
محمد محمدی گلپایگانی (وسط)، رئیس دفتر آیت‌الله خامنه‌ای در کنار محمدتقی مصباح یزدی و علی لاریجانی
علی خامنه‌ای بر خلاف انتظار ریاست دفترش را به
سیاستمداران سرشناس نداد تا استقلال خود را ثابت کند . در حالی که بسیاری
از اکبر ناطق نوری و حتی عبدالله نوری به عنوان گزینه های محتمل صحبت می
کردند، علی خامنه‌ای ریاست دفترش را به محمد محمدی گلپایگانی داد، مردی که
اگر چه برای بسیاری غریبه بود اما آیت‌الله خامنه‌ای او را از سال ها قبل
می شناخت .
آقای گلپایگانی در بخش عقیدتی سیاسی نیروی هوایی ارتش
با علی خامنه‌ای آشنا شده بود . در آن سال ها آقای گلپایگانی، نماینده
آیت‌الله خمینی در پایگاه نیروی هوایی ارتش در تهران بود و آقای خامنه‌ای،
نماینده آیت‌الله خمینی در شورای عالی دفاع .
بعد از تاسیس وزارت اطلاعات، محمد محمدی گلپایگانی
معاونت اداری آن را در دست گرفت. با رهبر شدن علی خامنه‌ای آقای گلپایگانی و
چند نفر دیگر از معاونان وزارت اطلاعات به دفتر رهبری رفتند، انتقالی که
به کوچ اول در وزارت اطلاعات معروف شد. (کوچ دوم معاونان وزارت اطلاعات به
بیت رهبری بعد از افشای نقش این وزارت در قتل های زنجیره ای اتفاق افتاد.)
رابطه آقای گلپایگانی و آیت الله خامنه‌ای آن قدر
محکم شد که پسرش، محمد جواد گلپایگانی با دختر آیت‌الله خامنه‌ای، بشری
ازدواج کرد . با این همه آقای گلپایگانی بیشتر چهره بیرونی بیت رهبر ایران
است . او در مناسبت های رسمی و عمومی به عنوان نماینده رهبری شرکت می کند و
پیام های آقای خامنه‌ای در چنین مراسمی می خواند . او تا حد ممکن از اظهار
نظر در مورد مسائل سیاسی جاری و ورود علنی به مجادلات سیاسی خودداری می
کند .
حضور چهره های اطلاعاتی نظیر آقای گلپایگانی در دفتر
رهبری موجب شد این نهاد کمترین اطلاعات را درباره عملکرد خود به بیرون درز
دهد و در حل و فصل مناقشات سیاسی، شیوه ای پشت پرده و لابیگرانه در پیش
گیرد .
اصغر میرحجازی
اصغر میرحجازی، مدیر امنیتی-سیاسی دفتر آیت‌الله خامنه‌ای
اما بیت رهبر ایران یک چهره پشت پرده اطلاعاتی هم
دارد : اصغر میر حجازی . او در ابتدای انقلاب عضو حزب جمهوری اسلامی بود و
با تاسیس وزارت اطلاعات در دوران ریاست جمهوری علی خامنه‌ای، معاونت امور
خارجی آن را به عهده گرفت .
با رهبر شدن آیت‌الله خامنه‌ای، آقای میر حجازی به
دفتر رهبری رفت و مدیر امنیتی - سیاسی دفتر آقای خامنه‌ای شد . او پیام های
آیت‌الله خامنه‌ای را به روسای قوای سه گانه و حتی تشکل های دانشجویی می
رساند و نظرش، نظر رهبر ایران دانسته می شد .
در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، اصغر میر حجازی
نقشی موثر در رساندن پیام و خواست آیت‌الله خامنه‌ای به دولت و مجلس داشت و
سعی می کرد با لابیگری پشت پرده آنها را با سیاست های دفتر رهبر هماهنگ
کند . به عنوان مثال این اصغر میر حجازی بود که نظر منفی رهبر را درباره
عملکرد بعضی از وزیران به محمد خاتمی منتقل کرد . هم او بود که نامه
آیت‌الله خامنه‌ای را به مهدی کروبی رئیس مجلس ششم رساند که در آن به او
دستور داده شده بود طرح اصلاح قانون مطبوعات را از دستور کار خارج کند .
نامه ای که به حکم حکومتی مشهور شد و افشای آن توسط
نمایندگان اصلاح طلب مجلس، پرده از بعد دیگری از اختیارات فرا قانونی رهبر
ایران برداشت .
خبرهایی از اختلاف نظرهای او با احمدی نژاد هم وجود
دارد . گفته می شود آقای میر حجازی با حمایت دفتر رهبر ایران از محمود
احمدی نژاد حتی در دوره اول ریاست جمهوری اش مخالف بود . شاید به همین دلیل
بود که با پیروزی آقای احمدی نژاد، آقای حجازی دیگر نقش رابط دفتر رهبری و
دولت را بازی نکرد .
وحید حقانیان
وحید حقانیان، مشاور اجرایی رهبر ایران
با گوشه گیر شدن اصغر میر حجازی، نقش وحید حقانیان در
دفتر آیت‌الله خامنه‌ای پر رنگ تر شد . سمت رسمی او در دفتر آیت‌الله
خامنه‌ای اعلام نشده، اما او را مشاور اجرایی رهبر می خوانند . امروز اوست
که رابط میان دفتر آیت الله خامنه ای و قوای سه گانه و نهادهای امنیتی و
نظامی به حساب می آید . در بعضی از جلسات هیات دولت، آقای حقانیان به عنوان
نماینده دفتر رهبری حضور می یابد .
او در روزهای بعد از انتخابات رابط میان دفتر رهبری و
مخالفان هم بود . نامه های میر حسین موسوی به آیت‌الله خامنه‌ای به واسطه
او رد و بدل می شد . در روزهای اول انتخابات در مذاکره با محمد خاتمی و
دیگر چهره های سرشناس اصلاح طلب سعی کرد آنها را از برپایی تظاهرات اعتراضی
منع کند .
آقای حقانیان در سال های اول انقلاب در دفتر حزب
جمهوری اسلامی کار می کرد و در دوره ریاست جمهوری علی خامنه‌ای در دفتر او
فعال بود .
محمدعلی انصاری، دبیر ستاد مرکزی بزرگداشت آیت‌الله
خمینی گفته است فهرست دعوت شوندگان به مراسم سالگرد آیت‌الله خمینی باید به
تایید وحید حقانیان برسد . به گفته آقای انصاری، آقای حقانیان بعد از
انتخابات ریاست جمهوری تاکید داشته که چهره های سرشناس اصلاح طلب نباید در
مراسم سالگرد آیت‌الله خمینی در ردیف سیاستمداران بنشینند .
پر رنگ شدن نقش آقای حقانیان در سال های اخیر، نشانه
قدرت گرفتن گروه جدیدی در بیت است . بیت رهبری که در دهه اول سیاست های خود
را با شیوه های پشت پرده اطلاعاتی پیش می برد، در دهه دوم با اتکا به
نیروهای نظامی، سیاستی علنی در پیش گرفته است . خانواده مهدی کروبی می
گویند که حمله به خانه این رهبر مخالفان و حبس خانگی او با حضور و نظارت
وحید حقانیان انجام شده است .
محمد شیرازی
محمد شیرازی در خودروی حامل رهبر ایران
آیت الله خامنه ای در ده سال گذشته با سرمایه گذاری
روی سپاه پاسداران آن را به قوی ترین بازوی خود در برخورد و سرکوب مخالفان
تبدیل کرده، اما ترجیح داده است که عالی ترین مقام نظامی در بیت او یک
ارتشی باشد . محمد شیرازی رئیس دفتر نظامی بیت رهبر است و رابطه آیت الله
خامنه ای را با فرماندهان نظامی تنظیم می کند .
آقای شیرازی در سال های اول انقلاب با آقای خامنه ای
در ارتش همکاری داشت . او پیش از انقلاب با علی خامنه ای هنگام تبعید او به
ایرانشهر آشنا شده بود .
حسین جباری
حسین جباری (نفر اول از سمت راست)، سر تیم سابق محافظان
در حالی که حفاظت از شخصیت های سیاسی ایران به عهده
شاخه ای از سپاه پاسداران به نام انصار المهدی است، آیت‌الله خامنه‌ای تیم
حفاظت مستقلی دارد که به سپاه حفاظت ولی امر معروف است .
سر تیم حفاظت آقای خامنه‌ای در دفتر رهبری به عهده
حسین جباری بوده است . آقای جباری در سال های ریاست جمهوری راننده علی
خامنه‌ای بود و بعد از ترور او در ششم تیر ۱۳۶۰ با انتقال سریع او به
بیمارستان از مرگ حتمی نجاتش داده بود . در بیشتر سفرهای آیت‌الله خامنه‌ای
و در مراسم رسمی، حسین جباری معمولا نزدیک ترین فردی است که کنار رهبر
ایران می ایستد . او از معدود مردانی است که اجازه دارد چفیه آیت‌الله
خامنه‌ای را از دوشش بردارد و به هوادارانش بدهد .
حسین محمدی
حسین محمدی (نفر دوم از سمت راست)، بازوی فرهنگی-خبری آیت‌الله خامنه‌ای
در سال های آخر ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی و
در طول دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، بیت رهبری کوشید بر فضای فرهنگی
کشور کنترل بیشتری داشته باشد . در این دوره چهره جدیدی در بیت رهبر ایران
ظهور کرد که بعدها تبدیل به یکی از تاثیرگذارترین چهره های فرهنگی ایران شد
: حسین محمدی .
او نیز سابقه فعالیت در حزب جمهوری اسلامی را دارد .
آقای محمدی از دفتر رهبری به رادیو و تلویزیون ایران رفت و در دوران ریاست
علی لاریجانی بر این سازمان، معاون بخش سیاسی بود .
حسین محمدی بعد به دفتر رهبری بازگشت و در آنجا به
فعالیت ادامه داد . او مسوول بعضی از مهم ترین بولتن های خبری و پخش اخبار
از رادیو تلویزیون ایران است و سیاست های خبری سازمان صدا و سیما را تنظیم و
ابلاغ می کند . او در جلسات رهبر ایران با کارشناسان فرهنگی نقش پر رنگی
بازی می کند و جلسات خصوصی نویسندگان و روزنامه نگاران با رهبر ایران
معمولا با هماهنگی او انجام می شود .
حسین محمدی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیست، اما در ابلاغ سیاست‌های فرهنگی بیت رهبری به این نهاد نقشی کلیدی بازی می کند .
احمد مروی
احمد مروی، معاون ارتباطات حوزوی دفتر رهبر ایران
انتخاب علی خامنه‌ای به عنوان رهبر ایران و متعاقب آن
معرفی او به عنوان مرجع تقلید، واکنش هایی منفی در حوزه علمیه قم و بخشی
از روحانیت سنتی ایجاد کرد . آیت‌الله خامنه‌ای در بیست سال گذشته کوشیده
است که قدرت خود را به عنوان رهبر سیاسی ایران و صلاحیت علمی خود را به
عنوان فقیهی شایسته عنوان "آیت‌الله" به قم ثابت کند . این ارتباط معمولا
از طریق بخش ارتباطات حوزوی دفتر رهبری صورت می گیرد که ریاست آن به عهده
احمد مروی است .
طبق گزارش های رسیده، در سفر آقای خامنه‌ای به قم که
بعد از انتخابات جنجالی ریاست جمهوری و موضع گیری عده ای از مراجع علیه او
صورت گرفت، آقای مروی شخصا با عده ای از روحانیون عالی رتبه تماس گرفت و
تلاش بسیاری کرد تا آنها در مراسم استقبال از آقای خامنه‌ای شرکت کنند و به
ملاقات او بروند .
او تقریبا نه ماه بعد از انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای
به عنوان رهبر ایران به این سمت گماشته شد . احمد مروی برادر هادی مروی،
رئیس سابق دادگاه عالی انتظامی قضات است . احمد مروی پیش از انقلاب در
مشهد، زادگاه علی خامنه‌ای با او آشنا شده بود و به جلسات قرآن آقای
خامنه‌ای در مسجد کرامت می رفت .
علی مقدم
علی مقدم (نفر اول از سمت راست)، در کنار دو پسر محمود احمدی‌نژاد
دفتر رهبر ایران بخش مستقلی برای ارتباط با مردم دارد
. بسیاری از اطلاعاتی که درباره مشکلات و تمایلات جامعه به رهبر ایران می
رسد در این بخش جمع‌آوری و تنظیم می شود . علی مقدم اکنون رئیس معاونت
ارتباطات مردمی دفتر رهبری است .
او در دوره ریاست جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای هم نقش
مشابهی در دفتر او داشته است . بسیاری از نامه های دفتر رهبری به شخصیت های
حقوقی یا غیر حقوقی امضای او را در زیر دارد .
محسن قمی
محسن قمی (سمت چپ)، معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر رهبر ایران
کنترل دفتر رهبر ایران بر سیاست خارجی از سه طریق
انجام می شود . اول اعمال نفوذ رهبر ایران بر تعیین وزیر خارجه در دولت،
دوم تشکیل شوراهایی مانند شورای راهبردی روابط خارجی کشور (متشکل از چهره
هایی نظیر علی اکبر ولایتی و کمال خرازی) و سوم تشکیل معاونت ارتباطات بین
الملل دفتر رهبر که ریاست آن اکنون بر عهده محسن قمی است .
محسن قمی پیش تر رئیس نهاد نمایندگی علی خامنه‌ای در
دانشگاه‌ها را بوده و در حال حاضر مشاور رهبر در حوزه جهان اسلام و
خاورمیانه به حساب می آید
